Inflatie dreigt | juli 1947

1947_juli_Dure_overheidsapparaat.jpg

Heel lang was een forse inflatie een herinnering aan een ver verleden. Rond 1975 lag de prijsstijging rond de 10%, waarbij de olieprijsstijging teweeg gebracht door de OPEC een belangrijke rol speelde. Momenteel maken we opnieuw een dergelijke periode mee, met snel oplopende prijzen voor energie en transport, en met aanzienlijke kraptes op de arbeidsmarkt. Ook dit keer komt het inflatiecijfer in de buurt van de 10%. Dat is wel weer even wennen.

Ook in de zomer van 1947 was er de vrees dat er weer (forse) prijsstijgingen zouden kunnen optreden. Er was nog volop schaarste, in Nederland en in veel andere landen. Het productieapparaat moest weer opgebouwd worden, de infrastructuur moest hersteld worden en de woningkrapte was aanzienlijk. Dat onder dergelijke omstandigheden de prijzen zouden kunnen oplopen, mag geen verbazing wekken.

Gelukkig was er een wakkere stichting die de regering per brief waarschuwde voor dit dreigende gevaar. Deze Stichting tot daadwerkelijke bestrijding van het inflatiegevaar, met het secretariaat in Voorburg, zag de oorzaak vooral in de aanzienlijke overheidsuitgaven. Blijkbaar had de regering zich voorgenomen om het ambtenarencorps snel met 25% te reduceren. Daarmee zou men de overheidsuitgaven duidelijk kunnen reduceren. De stichting had hiervoor ook suggesties aangedragen, die in dit artikel niet nader werden toelicht. Daarmee wordt helaas niet duidelijk waar de stichting mogelijkheden zag voor vermindering van de  overheidsuitgaven. In een situatie met de al eerder gememoreerde schaarstes maar zeker ook met de financiering van de oorlogsinspanningen in toenmalig Nederlands-Indië, is het denkbaar dat de overheid haar uitgaven niet gemakkelijk kon terugbrengen.

Terugkijkend kan geconstateerd worden dat de economische ontwikkeling van Nederland in de daaropvolgende jaren veel positiever is geweest dan zelfs de meest optimistische waarnemer in 1947 kon vermoeden. Daarnaast, de prijsstijging was in de periode 1947-1949 heel beperkt. Pas vanaf 1950 treedt er een versnelling op, vooral vanwege de doorwerking van de Koreacrisis.