Naam | Geboorteplaats | Geboortedatum | Overleden | Datum overlijden | Leeftijd | |||||
Elisabeth Ostwald-Bacharach | Mainz | 18-05-1879 | Auschwitz | 23-11-1942 | 63 | |||||
Marianne Ostwald | Düsseldorf | 16-4-1911 | Rijswijk | 14-11-1942 | 31 |
Elisabeth, Else genoemd, Ostwald-Bacharach was getrouwd met de koopman in levensmiddelen Paul Ostwald. Het echtpaar is al in 1926 vanuit Duitsland naar Voorburg gekomen. Hier woonden zij aanvankelijk op de Koningin Wilhelminalaan 455, maar verhuisden later naar de Van Faukenbergestraat 21. Het echtpaar had één kind, Marianne, geboren in Düsseldorf. Vader Paul Ostwald overleed in 1934 in Den Haag.
Moeder Else is op 12 november 1942 naar Westerbork gebracht en een paar dagen later ‘doorgezonden’ naar Auschwitz, waar zij op 23 november 1942 is omgebracht.
Dochter Marianne Ostwald was aanvankelijk modiste, later afdelingschef expeditie. Zij is niet vermoord in een van de vernietigingskampen, maar zij is op raadselachtige wijze om het leven gekomen:
Politie Delft, Dag- & Nachtrapporten
14-11-1942 om 07.40 u. Halte Pasgeld, verbindingsweg, Broekmolensloot en den ouden Haagweg is een dode vrouw gevonden. Naar politie Rijswijk.
21.33 (van Politie Rijswijk) Jodin Ostwald, gew.Voorburg, die sinds de nazomer spoorloos was. Marianne Ostwald, geb. Düsseldorf, 16-04-1911, ongehuwd, kantoorbediende, zonder nationaliteit, gew. van Faukenbergerstraat 21. Schotwond in de rug.
(Digitale Stamboom Delft: Rijswijk, 14-11-1942, (nr. 178) dood gevonden, Marianne Ostwald, dr. van Paul Ostwald, overleden, (’s Gravenhage, 07-06-1934) en Elisabeth Bacharach)
Het Utrechts Nieuwsblad plaatste op 19 november 1942 het volgende bericht:
Moeder Else is ruim een week na de moord op haar dochter omgebracht in Auschwitz. Opvallend is, dat Marianne precies twee dagen na de arrestatie van haar moeder levenloos is aangetroffen. Het is niet duidelijk welke relatie er is tussen de verdwijning/vermissing van Marianne Ostwald en de moord. Was zij ondergedoken? Ondanks deze onduidelijkheid wordt Marianne Ostwald beschouwd als slachtoffer van de oorlog.
Op hetzelfde adres woonden vlak voor hun deportatie naar Westerbork ook Gabriel Levi en zijn vrouw Marianne Levi-Ostwald. Marianne Levi-Ostwald was een zus van Paul Ostwald, de overleden echtgenoot van Elisabeth Ostwald-Bacharach. Gabriel was directeur van een NV. Het echtpaar Levi-Ostwald had een grote twee-onder-één-kap-villa aan de Rijksstraatweg 791 te Wassenaar. Deze woning werd echter onteigend door de bezetter en daarom woonde het echtpaar sinds 6 augustus 1942 bij hun zus en schoonzus, de weduwe Elisabeth Ostwald-Bacharach in een rijtjeshuis in de van Faukenbergestraat 21 in Voorburg.
Bijna een jaar na de deportatie van Elisabeth Ostwald-Bacharach wordt haar schoonmoeder Marianne Levi-Ostwald gearresteerd en komt terecht in het Oranjehotel in Scheveningen. Eind oktober 1943 wordt zij naar Westerbork gebracht, waar zij in strafbarak 67 worden geplaatst. Daar krijgt zij drie weken later gezelschap van haar echtgenoot, die ook via de Scheveningse gevangenis in Westerbork is beland.
Het echtpaar had zich op een lijst (voor emigratie) van de omstreden Weinreb laten plaatsen: Joden die zich – tegen betaling – bij hem registreerden, werd voorgespiegeld dat zij hun deportatie konden uitstellen of afwenden. Het heeft hen niet geholpen. Na bijna 3 maanden Westerbork zijn zij in de eerste week van februari 1944 op de trein naar Auschwitz gezet, waar zij bij aankomst direct zijn vermoord.
Hoewel Gabriel Levi en Marianne Levi-Ostwald het laatste jaar van hun leven in Voorburg woonden (zij zijn ook vermeld op het Monument voor Vrede en Vrijheid in Leidschendam-Voorburg) worden zij beschouwd als inwoners van Wassenaar, aangezien zij daar langere tijd hebben gewoond en die plaats gedwongen hebben moeten verlaten. In overleg met Wassenaar worden in die plaats Stolpersteine geplaatst voor het echtpaar Levi-Ostwald.