Historische Vereniging Voorburg

Willy Weissglas was een zoon van een Galicisch (Pools/Oekraïens) echtpaar dat vanwege de toenemende vervolging van de Joden in Oost-Europasteeds verder naar het westen is gevlucht. In Wenen is in 1915 hun zoon Willy geboren. Vijf jaren later strijkt het gezin in Den Haag neer. In Den Haag wordt in 1921 nog een zoon, Max, geboren.

In 1924 is het gezin genaturaliseerd. De vader van Willy is dan koopman; later drijft hij een zaak in huishoudelijke artikelen. Het gezin woont lange tijd in Den Haag bij Station CS, Pieter Bothstraat 12. Hier woont Willy ook als hij in 1934 in Leiden rechten gaat studeren.

Gedreven door de wil zich teweer te stellen tegen het opkomend fascisme en nationaalsocialisme was Willy als student al vroeg actief binnen de communistische beweging. In 1934 raakte hij betrokken bij de organisatie van de ‘Hongermarsch’ op de derde dinsdag van september in Den Haag. Dit was een door de communisten georganiseerde protesttocht van werklozen en steuntrekkers tegen het crisisbeleid naar analogie van hongermarsen in Engeland en de VS.

Eveneens was hij als 19-jarige betrokken bij het Werklozen Strijd Comité (W.S.C.), opgericht door de Communistische Partij. Twee jaar later nam hij deel aan het Eerste Wereld Jeugd Congres voor de Wereldvrede in Genève, als afgevaardigde van het Anti-Fascistisch Studenten Comite (A.F.S.C.), Het A.F.S.C. bestond uit een kleine groep van jonge intellectuelen die zich ervan bewust waren dat vooruitstrevende strijdbaarheid het antwoord op hun tijd was. Later werd de naam van de groep gewijzigd in: Studenten Vereeniging voor Vrijheid en Cultuur (communistische mantelorganisatie).

In 1937 - hij was 22 – werd Willy voorzitter van de afdeling Leiden van het A.F.S.C. en hoofdredacteur van de Sleutel, het tijdschrift van dit Comité. Steunpilaren bij het tijdschrift waren o.a. de schrijvers Menno ter Braak, Edgar du Perron, Simon Vestdijk, Jan Greshoff, Anton van Duinkerken, en de historicus Jan Romein.

In de zomer van 1937 studeerde Willy af als meester in de rechten. Wellicht is hij kort

daarna getrouwd met zijn geestverwante Clara Wessel en is het paar naar Voorburg verhuisd, waar Willy zich als advocaat vestigde.

In 1939 komt Willy Weissglas voor op een lijst van de Centrale Inlichtingen Dienst van links-extremistische personen.

Vanwege zijn eerdere activiteiten kwam Willy in de oorlog op een lijst te staan van communistische gijzelaars om in september 1942 gearresteerd te worden. Toen de politie in september 1942 aanbelde om hem te arresteren, troffen ze zijn woning verlaten aan en buren vertelden dat ze hem en zijn vrouw al zes weken niet meer gezien hadden. Het echtpaar had geprobeerd naar Zwitserland te ontkomen , maar werd op 9 augustus 1942 in Frankrijk gearresteerd en in het doorgangskamp voor Joden in Drancy bij Parijs opgesloten. Vandaar werden ze op 26 augustus 1942 naar Auschwitz afgevoerd, waar ze op 29 augustus vermoord werden, 26 en 27 jaar jong.

Max, de jongere broer van Willy, slaagde er wel in tijdens de oorlogsjaren Zwitserland te bereiken.  Later trok hij via Frankrijk en Spanje naar Gibraltar, om uiteindelijk in Londen te belanden. Na de oorlog werd hij hoogleraar Europese Studies aan de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit van Antwerpen. Hij is de vader van de latere VVD-politicus en voorzitter van de Tweede Kamer Frans Weisglas